प्रेग्नन्सी होण्यासाठी महिलांनी आणि पुरुषांनी दोघांनीही या महत्त्वाच्या गोष्टी पाळाव्या

• 
• 

गर्भधारण (प्रेग्नन्सी) होण्यासाठी महिलांनी आणि पुरुषांनी दोघांनीही काही महत्त्वाची गोष्टी पाळणे गरजेचे आहे. येथे काही वैज्ञानिकदृष्ट्या सिद्ध झालेल्या उपाय आणि सल्ले दिले आहेत.

योग्य वेळी संभोग करणे

गर्भधारणेसाठी स्त्रीच्या मासिक पाळीच्या (Menstrual Cycle) मधील ओव्ह्युलेशन (Ovulation) दिवस महत्त्वाचा असतो.
सामान्यतः ओव्ह्युलेशन पाळीच्या १४व्या दिवसाच्या आसपास (28 दिवसांच्या सायकलमध्ये) होतो.
ओव्ह्युलेशन ओळखण्यासाठी ओव्ह्युलेशन किट, बेसल बॉडी टेम्परेचर ट्रॅकिंग, आणि सर्व्हायकल म्युकस चेक करणे उपयुक्त ठरू शकते.
ओव्ह्युलेशनच्या ५ दिवस आधीपासून ते नंतर १-२ दिवस यामध्ये नियमित संभोग केल्यास गर्भधारणेची शक्यता वाढते.

२. आहार आणि जीवनशैली

फॉलिक अॅसिड (Folic Acid) असलेला आहार घ्यावा, जो गर्भाच्या आरोग्यासाठी महत्त्वाचा असतो.
प्रथिने (Proteins), चांगले चरबी (Healthy Fats), जीवनसत्त्वे आणि झिंक (Zinc) असलेला समतोल आहार घ्या.
धूम्रपान, मद्यपान आणि जास्त कॅफिन (Coffee/Tea) टाळावे, कारण यामुळे गर्भधारणेची शक्यता कमी होते.
तणाव (Stress) कमी करण्यासाठी योगा, ध्यानधारणा (Meditation), आणि हलका व्यायाम करा.
३. आरोग्य तपासणी आणि वैद्यकीय सल्ला

दोघांनीही प्रजननक्षमतेसंबंधी तपासणी करावी. स्त्रीसाठी एचएसजी टेस्ट (Hysterosalpingography – गुप्तांगांमध्ये अडथळे आहेत का हे पाहण्यासाठी) तर पुरुषांसाठी स्पर्म अ‍ॅनालिसिस टेस्ट केली जाऊ शकते.
PCOS, हायपोथायरॉइडिझम, किंवा इतर हार्मोनल समस्या असल्यास डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.

४. नैसर्गिक व घरगुती उपाय

आयुर्वेदानुसार अश्वगंधा, शतावरी, गोक्षुर यासारखी औषधे प्रजनन क्षमता वाढविण्यास मदत करू शकतात.
कोरफड रस, खजूर, तूप, आणि गाईचं दूध घेणे फायदेशीर ठरू शकते.
५. योग्य शारीरिक स्थिती आणि विश्रांती

काही संशोधनांनुसार मिशनरी पोझिशन किंवा डॉगी स्टाईल पोझिशनमध्ये शुक्राणू गर्भाशयात सहज पोहोचतात.
संभोगानंतर काही वेळ स्त्रीने पाठ टेकवून झोपणे आणि पाय थोडे उंच ठेवणे गर्भधारणेस मदत करू शकते.

६. जर दीर्घकाळ गर्भधारणा होत नसेल तर…

६-१२ महिन्यांच्या प्रयत्नानंतरही गर्भधारणा होत नसेल, तर फर्टिलिटी स्पेशालिस्ट (Infertility Specialist) कडे जावे.
आययूआय (IUI) आणि आयव्हीएफ (IVF) सारख्या तंत्रज्ञानाच्या मदतीने गर्भधारणा शक्य होते.
गर्भधारणेसाठी योग्य वेळ, आहार, निरोगी जीवनशैली आणि वैद्यकीय सल्ला यांचा योग्य समन्वय आवश्यक आहे. तणावमुक्त राहा आणि डॉक्टरांचा मार्गदर्शन घ्या.