लोकशाही विश्लेषण

किती वेळात बनवता येतो अणुबॉम्ब? फक्त ‘या’ देशांना माहित आहे योग्य प्रक्रिया


अणुबॉम्बमुळे इतका विध्वंस होऊ शकतो की आपण कल्पनाही करू शकत नाही.

जगातील केवळ 9 देशांकडे अण्वस्त्रे आहेत. हे देश म्हणजे अमेरिका, रशिया, इंग्लंड, फ्रान्स, चीन, भारत, पाकिस्तान, उत्तर कोरिया आणि इस्रायल. यामध्ये रशियाने सर्वाधिक अण्वस्त्रे बनवली आहेत. रशियाकडे 5580 आणि अमेरिकेकडे 5044 अण्वस्त्रे आहेत. देश अण्वस्त्रे कशी बनवतात याबद्दल तुम्हाला काय माहिती आहे? याशिवाय ही धोकादायक शस्त्रे बनवण्यासाठी किती वेळ लागतो? म्हणूनच जाणून घेऊया या प्रश्नांची उत्तरे.

 

आण्विक साहित्य कोठून येते?

अण्वस्त्रे बनवण्यासाठी युरेनियम सर्वात महत्वाचे आहे. हे जगभर आढळते. मात्र, जगातील दोनतृतीयांश युरेनियम ऑस्ट्रेलिया, कॅनडा, कझाकिस्तान, नामिबिया आणि रशिया या पाच देशांमध्ये आढळतो. युरेनियमचे पृथ्वीवरून उत्खनन करून त्याचे वायूमध्ये रूपांतर केले जाते, जेणेकरून त्याचा वापर अण्वस्त्रे बनवण्यासाठी केला जाऊ शकतो.

 

अणुविखंडन म्हणजे काय माहित आहे?

आण्विक विखंडन ही एक वैज्ञानिक प्रक्रिया आहे जी अणुऊर्जा निर्माण करण्यात मदत करते. हे तेव्हा घडते जेव्हा न्यूट्रॉन अणु केंद्रकांवर बॉम्बस्फोट करतात आणि त्यांना विभाजित करतात, मोठ्या प्रमाणात ऊर्जा सोडतात. विखंडनासाठी युरेनियम आणि प्लुटोनियमचा सर्वाधिक वापर केला जातो. युरेनियम हे दोन समस्थानिकांचे बनलेले आहे, पहिले युरेनियम-235 (यू-235) आणि दुसरे युरेनियम-238 (यू-238) आहे. U-235 खूप महत्वाचे आहे कारण ते सहजपणे विघटित होते. युरेनियम-238 हे अत्यंत दुर्मिळ आहे.

 

अणुऊर्जा कशी तयार होते?

अणुऊर्जेचे उत्पादन युरेनियम संवर्धनाने सुरू होते. युरेनियम संवर्धन सर्वात सामान्यतः गॅस सेंट्रीफ्यूजमध्ये होते. युरेनियमचे वायूमध्ये रूपांतर केल्यानंतर, ते सेंट्रीफ्यूजमध्ये ठेवले जाते, जे उच्च वेगाने फिरतात, ज्यामुळे थोडेसे जड U-238 U-235 पासून वेगळे केले जाऊ शकते. सेंट्रीफ्यूजमधील रोटेशनच्या प्रत्येक फेरीमुळे नमुन्यातील U-238 चे प्रमाण कमी होते आणि U-235 चे प्रमाण वाढते. युरेनियम विविध स्तरांवर समृद्ध केले जाऊ शकते, जे दोन श्रेणींमध्ये मोडते:

 

कमी-समृद्ध युरेनियम (LEU)

कमी-समृद्ध युरेनियम (LEU), ज्यामध्ये 20 टक्क्यांपेक्षा कमी U-235 असते आणि ते बहुधा अणुऊर्जा किंवा अणुऊर्जा नसलेल्या अणुभट्ट्यांमध्ये, वैद्यकीय वापरासाठी, वैज्ञानिक संशोधनासाठी आणि इतर हेतूंसाठी वापरले जाते.

 

उच्च समृद्ध युरेनियम (HEU)

उच्च समृद्ध युरेनियम (HEU), ज्यामध्ये 20 टक्के किंवा त्याहून अधिक U-235 आहे आणि ते प्रामुख्याने अण्वस्त्रे विकसित करण्यासाठी आणि इतर काही विशिष्ट अनुप्रयोगांमध्ये आणि HEU च्या कोणत्याही स्तरावरील अणुऊर्जेसाठी वापरले जाते शस्त्रासाठी वापरावे.

 

अण्वस्त्रे बनवण्यासाठी किती वेळ लागतो ते जाणून घ्या

एकदा देशाने युरेनियम समृद्ध केले की तो काही महिन्यांत अण्वस्त्रांसाठी पुरेसा HEU तयार करू शकतो. जर एखादा देश अणुऊर्जा निर्माण करण्यास सक्षम असेल तर त्याला अण्वस्त्रे बनवायला जास्त वेळ लागत नाही.


Related Articles

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Back to top button