आपल्या शरीरातली हि दोन्ही किडन्या शरीराच्या पाण्याची आणि इलेक्ट्रोलाइट्सची पातळी नियंत्रित करत, पचन, हॉर्मोनल आणि विषारी पदार्थांवर नियंत्रण ठेवून शरीराच्या कार्यप्रणालीला मदत करतात.
किडनीच्या आरोग्याची देखभाल करण्यासाठी काही महत्त्वाच्या टिप्स खाली दिल्या आहेत:
१. पुरेस पाणी प्या:
किडन्या अधिक कार्यक्षम होण्यासाठी पर्याप्त पाणी पिणं अत्यंत महत्त्वाचे आहे. पाणी कमी पिण्यामुळे किडन्यांवर ताण येतो आणि विषारी पदार्थ बाहेर पडण्याच्या प्रक्रियेत अडचणी येतात.
दररोज 2-3 लिटर पाणी प्यावं, परंतु ज्या व्यक्तींना किडनी आजार किंवा हार्ट फेल्युअर आहे, त्यांना डॉक्टरांचा सल्ला घेणं आवश्यक आहे.
२. संतुलित आहार घ्या:
पोषक तत्वांनी भरपूर, हलका आहार घेणे किडनीसाठी फायदेशीर आहे. हाय फॅट, शक्कर आणि जास्त सोडियम (नमक) असलेल्या पदार्थांपासून दूर राहा.
फळे, भाज्या, आणि संपूर्ण धान्य यांचा समावेश करा. आलं, लसूण, आणि आल्याचे पाणी किडनीसाठी चांगले आहे.
प्रोटीन आणि सोडियम खाल्ल्याच्या प्रमाणावर लक्ष ठेवा. जास्त प्रोटीन किडनीवर ताण आणू शकतो.
३. नियमित व्यायाम करा:
नियमित शारीरिक व्यायाम किडनीच्या कार्यासाठी महत्त्वपूर्ण आहे. चालणे, जॉगिंग, सायकलिंग, योग किंवा पिलाटेस सारख्या हलक्या व्यायामामुळे रक्ताभिसरण सुधारते आणि किडनीला मदत मिळते.
वजनावर नियंत्रण ठेवा. जास्त वजनामुळे रक्तदाब आणि शुगरची पातळी वाढू शकते, ज्यामुळे किडनीवर अतिरिक्त ताण पडतो.
४. रक्तदाब आणि रक्तातील साखरेचं नियंत्रण ठेवा:
हाय ब्लड प्रेशर (उच्च रक्तदाब) आणि टायप 2 डायबिटीज किडनीला मोठा धोका पोहोचवू शकतात. हे नियंत्रणात ठेवण्यासाठी नियमित तपासणी करा.
साखर आणि नमक सेवन कमी करा, कारण यामुळे रक्तदाब आणि पाणी साठवण्याची समस्या होऊ शकते.
५. धूम्रपान आणि मद्यपान टाळा:
धूम्रपान आणि मद्यपान किडनीसाठी अत्यंत हानिकारक असतात. धूम्रपान किडनीच्या रक्त वाहिन्यांना हानी पोहचवते, तर मद्यपान लिव्हर आणि किडनीसाठी ताण आणते.
हे आपल्या किडनीच्या कार्यासाठी मोठे धोके असू शकतात, त्यामुळे त्यापासून टाळणं महत्त्वाचं आहे.
६. औषधांचा योग्य वापर करा:
किडनीवर ताण येणारी काही औषधे आहेत. यामध्ये पेनकिलर्स (जसे की आयबूप्रोफेन) आणि अँटीबायोटिक्स यांचा अति वापर किडनीसाठी हानिकारक ठरू शकतो.
औषधांचे सेवन डॉक्टरांच्या सल्ल्यानुसारच करा. जास्त औषधे घेणे किडनीला हानी पोहोचवू शकते.
७. नियमित तपासणी करा:
जर आपल्याला डायबिटीस, रक्तदाब, कोलेस्टेरॉल, किंवा किडनीचे इतर आजार असतील, तर नियमितपणे किडनी फंक्शन टेस्ट (Creatinine, GFR, and Urine analysis) करणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.
डॉक्टरांच्या मार्गदर्शनानुसार किडनीच्या आरोग्याची काळजी घ्या.
८. विषारी पदार्थांपासून संरक्षण करा:
केमिकल्स आणि विषारी पदार्थांपासून किडनीचे संरक्षण करा. आपल्याला जर किंवा वापरातील काही औद्योगिक रसायने हाताळावी लागतात, तर त्या वेळी हाताचे संरक्षण आणि योग्य वातावरणाची काळजी घ्या.
किडनीला हानी पोहोचवणारे रसायन आणि धुरामुळे किडनी कार्यावर नकारात्मक परिणाम होऊ शकतो.
९. मानसिक तणाव कमी करा:
मानसिक तणाव आणि चिंता देखील किडनीच्या कार्यावर परिणाम करू शकतात. ध्यान किंवा योगासने केल्याने मानसिक आणि शारीरिक आराम मिळतो, ज्यामुळे किडनीवर ताण कमी होतो.
१०. हायड्रेशन आणि गडबड असलेले द्रव्य पिणे टाळा:
सोFT ड्रिंक्स किंवा गॅस्ड ड्रिंक्स किडनीला हानिकारक ठरू शकतात. त्याऐवजी नैसर्गिक जूस किंवा ताजे फळांचे रस पिणे चांगले आहे.
अधिक कॅफिन किंवा हाय डोस ड्रिंक्स किडनीला त्रास देऊ शकतात.
