प्रयागराजच्या कुंभमेळ्यात फक्त मौनी अमावस्येलाच चेंगराचेंगरी का होते? यामागील प्रश्नांची उत्तरे ….
आज मौनी अमावस्येच्या निमित्ताने प्रयागराजमध्ये सुरू असलेल्या महाकुंभमेळ्यात अमृत स्नानादरम्यान चेंगराचेंगरी झाली. या चेंगराचेंगरीत अनेक लोकांचा मृत्यू झाल्याचे वृत्त आहे.
अनेक जण जखमी झाले आहेत. याआधीही कुंभमेळ्यात चेंगराचेंगरीच्या घटना घडल्या आहेत. मग तो हरिद्वारचा कुंभ असो, नाशिकचा कुंभ असो किंवा उज्जैनचा कुंभ असो. पण प्रयागराजमधील कुंभमेळ्यात झालेल्या चेंगराचेंगरीत एक गोष्ट समान आहे. ती म्हणजे मौनी अमावस्या. आतापर्यंत, प्रयागराजमध्ये कुंभमेळ्यादरम्यान झालेल्या सर्व मोठ्या चेंगराचेंगरी एकाच उत्सवाला घडल्या आहेत. मौनी अमावस्येलाच प्रयागराजमधील कुंभमेळ्यात चेंगराचेंगरी का होते? यामागील प्रश्नांची उत्तरे शोधण्याचा प्रयत्न करूया.
प्रयागराजमधील महाकुंभमेळ्यादरम्यान अनेक वेळा चेंगराचेंगरीच्या घटना घडल्या आहेत, ज्यामध्ये मोठ्या संख्येने भाविक प्रभावित झाले आहेत. या घटना सहसा मोठ्या गर्दीमुळे घडतात, जेव्हा एकाच ठिकाणी अनेक लोक एकत्र जमतात. काही प्रमुख घटना खालीलप्रमाणे आहेत:१९५४ चा प्रयागराजचा महाकुंभ: ३ फेब्रुवारी १९५४ रोजी महाकुंभमेळ्यादरम्यान मोठ्या संख्येने भाविक स्नान करण्यासाठी संगम येथे पोहोचले होते. त्यादरम्यान मोठी चेंगराचेंगरी झाली ज्यामध्ये अनेक लोक मृत्युमुखी पडले आणि जखमी झाले. ही घटना एक मोठी घटना मानली जाते. stampede in Prayagraj कुंभमेळ्याच्या इतिहासातील एक अपघात, या दिवशीही मौनी अमावस्या होती.
या चेंगराचेंगरीत ८०० लोकांचा मृत्यू झाला.२०१३ प्रयागराजचा कुंभ: १० फेब्रुवारी २०१३ रोजीही महाकुंभ दरम्यान चेंगराचेंगरीची घटना घडली. संगममध्ये स्नान करण्यासाठी लाखो भाविक एकत्र आले असताना ही घटना घडली. प्रचंड गर्दीमुळे अनेक लोक चिरडले गेले आणि काहींना आपला जीवही गमवावा लागला. यावर्षी प्रशासनाने सुरक्षा व्यवस्था कडक केली असली तरी, चेंगराचेंगरीसारख्या घटना घडतच राहिल्या. या दिवशी मौनी अमावस्या देखील होती. या चेंगराचेंगरीत ३६ जणांचा मृत्यू झाला.२०२५ महाकुंभ प्रयागराज: २९ जानेवारी २०२५ रोजी, मौनी अमावस्येच्या महान उत्सवात, प्रयागराजमध्ये चेंगराचेंगरी झाली. आतापर्यंत मिळालेल्या अहवालांनुसार, यामध्ये १४ ते १७ जणांचा मृत्यू झाल्याची माहिती आहे. आतापर्यंत प्रशासनाने या चेंगराचेंगरीतील मृतांची आणि जखमींची आकडेवारी जाहीर केलेली नाही. stampede in Prayagraj मीडिया रिपोर्ट्समध्ये मृतांचा आकडा वाढण्याची भीती व्यक्त केली जात आहे. चेंगराचेंगरीमुळे प्रशासनाने अमृत स्नान रद्द केले आहे.प्रयागराजमध्ये आतापर्यंतची सर्वात मोठी चेंगराचेंगरी फक्त मौनी अमावस्येलाच का झाली?
प्रयागराजमधील कुंभमेळ्यात मौनी अमावस्येचा दिवस विशेष महत्त्वाचा असतो. या दिवशी लाखो लोक संगम (गंगा, यमुना आणि सरस्वती नद्यांचा संगम) येथे स्नान करण्यासाठी जमतात. stampede in Prayagraj मौनी अमावस्येचे धार्मिक महत्त्व आहे आणि तो विशेषतः पूजा, ध्यान आणि तपश्चर्येचा दिवस मानला जातो.मौनी अमावस्येचे धार्मिक महत्त्व: हा दिवस विशेषतः ‘मौन’ किंवा मौनाचा दिवस म्हणून साजरा केला जातो ज्यामध्ये लोक गंगा नदीत डुबकी मारून आपले मन शुद्ध करण्यासाठी आणि पापांपासून मुक्ती मिळविण्यासाठी मौन पाळतात. हा दिवस भाविकांना आध्यात्मिक शांती आणि संतुलन प्राप्त करण्याची संधी आहे.पवित्र स्नान: धार्मिक श्रद्धेनुसार, या दिवशी गंगा नदीत स्नान केल्याने सर्व पापांचे क्षालन होते आणि मोक्ष मिळतो. या कारणास्तव, कुंभमेळा आणि मौनी अमावस्येच्या दिवशी लाखो भाविक संगमात स्नान करण्यासाठी येतात.भाविकांची मोठी संख्या: जेव्हा कुंभमेळा भरतो तेव्हा तो एक मोठा धार्मिक मेळा असतो ज्यामध्ये भारताच्या विविध भागांमधून लाखो भाविक उपस्थित राहतात.
stampede in Prayagraj मौनी अमावस्येचा दिवस हा जत्रेतील एक प्रमुख तिथी आहे, म्हणूनच येथे विशेष गर्दी होते.मौनी अमावस्येला झालेल्या चेंगराचेंगरीचे सर्वात मोठे कारण गर्दी असू शकते. या दिवशी देश-विदेशातून कोट्यवधी भाविक येतात. यावेळी प्रशासनाने १० कोटी रुपयांचा अंदाज लावला होता पण हा आकडा १० कोटी रुपयांच्या पुढे गेला. जर वृत्तांवर विश्वास ठेवला तर, मौनी अमावस्येच्या महान उत्सवात स्नान करण्यासाठी १५ ते २० कोटी लोक प्रयागराजमध्ये दाखल झाले आहेत.
